نقش معنایی و نحوی تکواژ rā- در کردی سورانی
نویسندگان
چکیده
هدف از مقالۀ حاضر بررسی نقش معنایی و نحوی تک واژ -rā در کردی سورانی است که بر اساس رویکرد «دستور نقش و ارجاع» ون ولین (1996; 1997; 2007) تحلیل می شود. در این مقاله نشان داده می شود که پیوستن -rā به فعل ، سبب عدم حضور تمام نقش های خاصِ مربوط به اثرگذار از جمله کنشگر، نیروی طبیعی، ابزار و نقش های خاص دیگر مانند تجربه گر، اجرا کننده، مصرف کننده و نظایر آن در سطح نحو می شود؛ نقش هایی که به طور مستقیم اثرپذیر را تحت تأثیر قرار می دهند. از آنجا که در تمام موارد ذکرشده، تبلور و تجلی -rā سبب عدم حضور اثرگذار در سطح نحو می شود، نقش اصلی و محوری تک واژ -rā «پاد- اثرگذار» است. برحسب ویژگی های معنایی گروه اسمی هر چه درجۀ کنشگری بیشتر باشد، احتمال پیوستن این تک واژ به ریشۀ فعلی بیشتر است. هر چند تجلی –rā غالباً در قالب بندهای دارای فعل های دو ظرفیتی است، این تک واژ می تواند در بند های دارای فعل های یک ظرفیتی نیز که دارای موضوع اثرگذار هستند، تجلی یابد و سبب عدم حضور اثرگذار شود. افزون بر این، برحسب حضور تک واژ -rāدر یک ساخت، نقش یک تک واژ غیر معلوم را نیز ایفا می کند؛ همچنین در این مقاله نشان داده می شود که همۀ ساخت های غیر معلوم در بطن رویداد خود، اثرگذار دارند.
منابع مشابه
بررسی نحوی-معنایی پیرااضافه های زبان کردی(گویش سورانی) بر پایۀ نحو ذره بنیاد
در نظریۀ نحو ذرهبنیاد، گرههای پایانی، دارای مؤلّفههای نحوی-معنایی و کوچکتر از تکواژ و چینش ثابت شاخص-هسته-متمم هستند. این مؤلّفهها در یک سلسله مراتب جهانی به نام توالی نقشها چیده میشوند و از اصلِ یک ویژگیِ واژنحوی-یک مؤلّفه-یک هسته پیروی میکنند. در این نظریه، مدخل واژگانی شامل یک درختچۀ نحوی است که چینش مؤلّفههای آن را نشان میدهد و صورت و آوا را به هم پیوند میدهد: . در این نظریه، واژگا...
متن کاملبررسی نحوی ـ معنایی چند حرف اضافۀ سادۀ زبان کردی (گویش سورانی) بر پایۀ نحو ذرهبنیاد
در نظریۀ نحو ذرهبنیاد، گرههای پایانی، حاوی مؤلفههای نحوی- معنایی و کوچکتر از تکواژ هستند. بیشتر تکواژها در چندین گره پایانی پخش میشوند؛ بنابراین، تکواژها در درختچهها بازتاب مییابند و نه در یک گره پایانی. هر گره پایانی حاوی یک مؤلفۀ خاص است. این مؤلفهها در یک سلسلهمراتب جهانی به نام توالی نقشها چیده میشوند و از اصلِ یک ویژگیِ واژنحوی-یک مؤلّفه-یک هسته پیروی میکنند. در این نظریه مانن...
متن کاملالتقای واکهها در کردی سورانی
این مقاله به بررسی راهکارهای واجیِ زبان کردی سورانی برای جلوگیری از التقای واکهها میپردازد. دادههای التقای واکهها در کردی سورانی، متناسب با هدف پژوهش، جمعآوری و طبقهبندیشده و سپس در چارچوب واجشناسی بهینگی مورد تحلیل قرار گرفتند. بررسی و تحلیل دادههای واجی تحقیق نشان داد که در صورتی که در فرایند کلمهسازیِ کردی سورانی رشته واجی /V+V/ در مرز تکواژ ظاهر شود، بسته به شرایط واجی و صرفیِ زنجیر...
متن کاملوجه نمایی و وجه در کردی سورانی: رویکردی نحوی و معنایی
الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): "وجه نمایی" مفهومی معنایی است که نیت و نگرش گوینده را در مورد وضعیت گزاره بیان می کند؛ وجه نمایی بیان نظر گوینده است در مورد وقوع یک رخداد در جهان، به این معنا که اگر نظر گوینده این است که رخدادی لازم است اتفاق بیفتد، شاید اتفاق بیفتد، بهتر است اتفاق بیفتد و یا می تواند اتفاق بیفتد، این نظر در زبان طبیعی به کمک وجه نمایی بیان می شود. هدف از نگارش این...
15 صفحه اولفعلهای کمکی وجهی در کردی سورانی
در کنار زمان دستوری و نمود، وجهنمایی از مفاهیم اصلی معناشناسی گزاره است که توسط دستۀ بزرگی از ابزارهای زبانی بیان میشود، اما هر زبانی، با توجه به ویژگیهای خود، دست به انتخاب تعدادی از این اقلام زبانی میزند. زبان مورد مطالعۀ این تحقیق کردی سورانی است و ابزار زبانی مورد مطالعۀ آن افعال کمکی وجهی در این زبان است که عبارتند از ʔeše ’باید/شاید‘، bu:in ’شدن‘و twanin ’توانستن‘. با توجه به نقشگذر ...
متن کاملبررسی ساختواژی و معنایی پسوند «-گر» در زبان فارسی
این پژوهش پسوند «-گر» زبان فارسی را از نظر ساختواژی و معنایی بر پایۀ دادههایی از دو گویش زبان کردی بررسی میکند. در گویش سورانی این پسوند به صورت «-کَر» به کارمیرود. در گویش هَورامی، ستاک حال فعل کردن، «-کَر» و در گویش سورانی، «-کَ» است. سورانی یک پسوند «-َر» (-{r)، مشابه پسوند -er انگلیسی، نیز دارد که نقش عمدهاش ساخت اسم فاعل و اسم ابزار است. در مورد ساختواژۀ «-گر»، در این نوشتار دو فرضیه مطرح ش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جستارهای زبانیناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 2322-3081
دوره 6
شماره شماره 1 (پیاپی 22) 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023